Teknolojinin Eğitimi Fethi: Fatih Projesi! Fatih Projesi İçin Öğretmenler ve Öğrenciler Hazır Mı?

EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARINDA TEKNOLOJİ ÇAĞI

Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (Fatih) kapsamında, bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) eğitimde kullanılmasının geliştirilmesi ve ülke çapında ilk, orta ve okul öncesi düzeylerindeki okullarda internet ve bilgisayar kullanımının yaygınlaştırılması amaçlanmış, eğitim-öğretim programlarının bilişim teknolojilerinin zengin kaynaklarıyla şekillendirilerek gerçekleştirilmesi düşünülmüştür. 2010 yılında gündeme gelen ve 3 yıl içerisinde tamamlanması planlanan Fatih projesi için "eğitimde bir reform niteliği taşımaktadır." denmesi, bu hareketin mahiyetini tam olarak yansıtmaktadır. Fatih projesi öncesinde eğitimde "her okula bir bilgisayar" anlayışının yerini, Fatih projesiyle "her öğrenciye bir tablet, her sınıfa bir bilgisayar" düşüncesinin almış olması, hem öğrenciler hem de öğretmenler için yeni ve bambaşka bir eğitim-öğretim hayatının başlıyor olması demektir. Devlet eliyle gerçekleştirilen eğitimde, çağın gereklerini tam manasıyla taşıyan teknolojik cihazların okullarda kullanılmaya başlanması ve öğrencilerin bu cihazlardan istifade etmesiyle eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması adına önemli bir adım atılması hiç kuşkusuz gerçekleşecektir. Her sınıfta akıllı tahta, projeksiyon cihazı, dizüstü bilgisayar, çok fonksiyonlu fotokopi makinesi gibi cihazların yer alacak olması, öğrencilerin birden çok bilgiye bir anda ulaşmasını, verimli öğrenmelerinin gerçekleştirilmesini, eğitim-öğretim programlarının eğlenceli hale gelmesini ve bilgilerinin kalıcı olmasını sağlayacaktır. Her öğrencinin bir tablet bilgisayara sahip olacağı ve bu bilgisayar üzerinden, o an takip ettiği derse yönelik sanal tasarımlardan  istifade ederek daha eğlenceli bir şekilde öğrenebileceği ve istediği bilgiye anında ulaşabileceği bir eğitim ortamının öğrencilere getirilerinin insan beyninin yaratıcı gücüyle sınırsız hale geleceği gibi, bu ortamı düzenleyecek olan ve öğrencilere sunumunu doğru bir şekilde  gerçekleştirilmesini sağlayacak öğretmenler içinse bilgi ve iletişim teknojileri hakkında yeterli kapasiteye gelmeleri ve her an kendilerini yenilemeleri noktasında hem öğrenen hem öğreten konumuna gelmeleri demektir. Her branştan  öğretmenin kendi branşıyla alakalı materyalleri bilgisayar ortamında hazırlayabilecek donamıma sahip olması gerekmektedir ki öğrenciler sınıflarındaki teknolojik cihazlardan ve ellerindeki tabletlerden yeterince istifade edebilsinler.

Fatih Projesi denince akla ilk gelen ve herkesin de en çok üzerinde durduğu şey hiç kuşkusuz akıl tahtadır. Pekiyi ya akıl tahta nedir, nasıl çalışır, özellikleri nelerdir? Nedir akıl tahtayı bu kadar özel kılan? Dilerseniz, tüm bu soruların cevabını aşadağıdaki videoyu izleyerek öğrenebilirsiniz.

                                       

Android İşletim Sistemli Cihazlar

 Geliştirilen yeni tasarım bilgisayarlar ve akıllı cihaz sistemleri sayesinde bilgisayarlar ile yapılacak tasarımlar, hayal gücünün özgürlüğüyle de birleşince hem sınırsız çeşit imkanın olması ayrıcalığını getirmiş hem de  tüm bu çeşitlerin her ortamda kullanılabilirlik özelliğinin bulunmasıyla birlikte her türden iş için kolaylık sağlamıştır. Hiç kuşkusuz ki bu yaratıcı tasarımlara özellikle eğitim-öğretim ortamlarında ihtiyaç vardır. Eğitimin yeni çağı özelliğini taşıyan Fatih projesi içinse, bilgisayar ortamları için hazırlanmış materyal tasarımı ihtiyacı doğmuştur. Ancak dağıtılan tablet bilgisayarlara bakıldığında, öğrenciler için sadece iki oyun üzerinde çalışılmış olduğu görülmektedir. Bu oyunlar da; kelime haznesinin geliştirilmesinin amaçlandığı kelime oyunu ve trafik kurallarının öğretilmesinin amaçlandığı trafik oyunudur. Halbuki okul öncesiyle eğitim hayatına başlayan ve orta öğretim düzeyiyle de 12 yıllık eğitim-öğretim hayatını tamamlayan ve bu süre içerisinde pek çok konuya vakıf olmuş olması gereken öğrenciler için her düzeyde ve her öğrenciye hitap edecek eğitici öğretici oyunların tablet bilgisayarlarda yer alması gerekmektedir. Bu itibarla her düzeyden öğrenci üzerinde yapılan araştırmalar ve yapılan testler sonucunda öğrencilerin severek oynadıkları oyunlar belirlenmeli, bu oyunlar dersler paralelinde düzenlenerek eğitim ortamlarına sağlıklı bir şekilde aktarılmalıdır. Öğrencilere tablet bilgisayarlarında oyun tasarımları sunarken asıl amaç, onlara hitap eden ve oynarken güzel vakit geçirebilecekleri oyunlar tasarlamak olmalıdır. Örneğin, öğrenciler için tasarlanacak bir tablet oyunu, android işletim sistemli akıllı cihazlardaki oyun örnekleri ele alınarak tasarlanabilir. Bu sayede  öğrencilerin 5 duyu organına hitap edebilecek oyunlar ortaya çıkacak ve öğrenciler de bu oyunları severek ve isteyerek oynayarak öğrenmeleri gereken bilgileri daha iyi  öğrenebileceklerdir.

Eğitim-öğretim ortamlarındaki materyal tasarım işi, her branştan öğretmenin yerine getirmesi gereken bir görevdir. Fakat mesele bilgisayar teknolojisini kullanarak tasarım gerçekleştirmek olduğunda, alışıla gelmiş tasarımları görmekteyiz. Cüre ve Özdener'in yaptığı bir araştırmayla bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı konusunda öğretmenlerde ciddi eksiklikler olduğu anlaşılmıştır. Çalışmalarında gerçekleştirdikleri uygulama sınav sonuçlarına göre; başarı ortalamasının en yüksek olduğu kelime işlemciler uygulamasında bile öğretmenlerin %80'inin satır aralığını değiştirebilme, %55'inin sayfa kenar boşluklarını ayarlayabilme ve sayfa numarası ekleme davranışlarını gerçekleştiremediklerini gözlemişlerdir. Bilgisayar teknolojilerinin kullanabilme uygulamasında ise, öğretmenlerin %95'inin tarayıcı, %55'inin digital fotoğraf makinesi, %80'inin projeksiyon cihazı gibi çevre birimlerini kullanamadığını tespit etmişlerdir. Bu tabloya bakıldığında eğitimde reform niteliği taşıyan ve teknolojiyi temel alan bir anlayışla eğitim-öğretimin gerçekleştirileceği Fatih Projesi'nde sınıflarda eğitim-öğretimi gerçekleştirecek olan öğretmenlerin yetersiz olduğu görülmektedir. Fakat bilgi ve iletişim teknolojilerinin ışığında gerçekleştirilecek bir eğitimde en önemli rol öğretmenlere düşmektedir. Her branştan öğretmenlerin o branş konularına yönelik kavramlar ve kazandırılması gereken davranışlar için tasarlanması gereken materyallerin bilgisayar ortamında tasarlayabilecek kapasitede olmaları gerekir. Şayet branş öğretmenleri bilgi ve iletişim teknolojileri konusunda yeterli olursa, kendi alanlarıyla ilgili konuların kavratılmasına yönelik en iyi materyalleri kendileri rahatlıkla tasarlayabilirler. Ancak bu durumun tersi düşünüldüğünde, her dersin materyal tasarımını tasarım uzmanlarının yapması durumu ortaya çıkacaktır ki bu da hem tasarım ürünlerinin hazırlanması sürecini uzatacak hem de  kazandırılması gereken davranışların gerekli düzeylerde kazandırılamamasına sebep olacaktır. İşte tam da bu yüzden hizmetiçi eğitim kapsamında üniversitelerin bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümünden mezun olmuş öğretmenler kanalıyla  her branştan öğretmenin bilişim teknolojilerinin verimli bir şekilde kullanılması, bilgisayar ortamında tasarım yapabilme davranışlarının kazandırılması ve teknolojinin temel alındığı eğitim-öğretimin en iyi şekilde gerçekleştirilebilmesini sağlayacak davranışların kazandırılması için eğitilmesi gerekmektedir. Bu sayede okullardaki bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanım verimliliği artacak, öğrenciler karşısında model olan öğretmenler, öğrencilere teknolojinin kullanılması noktasında çok iyi birer örnek olacaktır. Bu amaçla Fatih Projesi kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı'na özel bir sosyal medya kurularak tıpkı facebook ve twitter üzerinden paylaşım yapıldığı gibi MEB'in bu özel paylaşım platformu aracılığıyla da öğretmenlerin kendi aralarında sürekli olarak iletişim içerisinde olmalarının sağlanması düşünülmüştür.  Böylelikle bir öğretmenimizin bireysel keşifi bütün öğretmenlerimizce kullanılabilen bir tasarım haline gelebilir, sistemler üzerindeki aksaklıkların, küçük çaplı problemlerin giderilmesi sağlanabilir. Netice itibariyle en çok öğretmenlerin yeterlilik seviyeleri ve bu seviyelerin yükseltilmesi için çalışmalarda bulunulması gerekmektedir.




Muhammet DURDU